Xét cho cùng, đúng là Tình cảm cũng không "thoát" khỏi cái "quy luật bộ ba", tức là cũng có ba thứ: tình yêu, tình thương và tình bạn. Và, tình cảm của một đời người, chỉ "hoàn hảo" khi cả ba thứ tình cảm này được "toại nguyện". Có nghĩa là, con người ta sống ở trên đời, đều mong muốn chia sẻ tình cảm, và tất nhiên, mong muốn được đáp ứng tình cảm.
Tình cảm xuất phát từ con tim. Người đời thường nói thế. Cũng có thể! Mình chợt nhớ mấy câu thơ này của cái nhà/bí thơ "ông Lành":
Tôi kể ngày xưa chuyện Mỵ Châu
Trái tim lầm chỗ để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao tay giặc
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu...
Nhắc lại mấy câu thơ của "ông Lành", không phải mình muốn "ca ngợi" gì cái nhà ông ấy, mà chẳng qua, mình muốn nói về "cái vị trí" của con tim trong một con người, cụ thể ra, trong một đời người là như thế nào. Như mình nói ở trên, tình cảm có ba thứ: tình yêu, tình thương và tình bạn. Và nhiều người Việt Nam chúng ta, có vẻ như chỉ biết có tình yêu và tình thương, hay nói một cách khác là, chúng ta quan niệm rằng: tình bạn chỉ là thứ yếu trong cuộc đời. Mình nghĩ quan niệm tình bạn không "bằng" tình yêu và tình thương, là một sự sai lầm nghiêm trọng. "Trải qua một cuộc bể dâu", hehe, mình phải trích Kiều một tí chứ, thì mình "nghiệm" ra được một điều như thế này: trong các loại tình cảm, tình bạn là thứ đáng và cần phải "trân trọng" bậc nhất trong cuộc sống. Tình yêu vĩ đại, hay tình thương vĩ đại, chúng ta được nghe nói tới "hàng ngày", nhưng tình bạn vĩ đại, thì quả thực: hiếm! Hiếm như thế nào nhỉ? À, mình nhớ ra rồi, như người Hung thường nói, hiếm như "quạ trắng", hehe...
Và chính bởi vì hiếm, nên tình bạn là quí giá! Dĩ nhiên, mình nói tình bạn ở đây, là không phải cái tình bạn "hết cơm hết rượu hết ông tôi" Nguyễn Bỉnh Khiêm "mỉa mai" trong những tứ thơ bất hủ của cụ, mà là "tình bạn đích thực", cái tình bạn mà có "hết cơm hết rượu", hay "cạn tiền cạn bạc", cũng không "hết ông tôi" được! Có thể nói, nếu ai có được một "tình bạn đích thực", thì người ấy hạnh phúc nhất trần đời. Trong lịch sử loài người, chúng ta hiếm được chứng kiến "tình bạn đích thực" (bởi vì tình bạn hiếm mà lị!). Thường thì văn chương thơ ca hay phim ảnh chỉ nói về tình yêu, tình thương, hiếm khi về tình bạn. Có lẽ bởi vì, tình bạn "xuất hiện và hình thành" trong cuộc sống của một người, có vẻ "khó khăn" hơn những thứ tình cảm còn lại! Có thể giải thích điều này, theo mình, như thế này: đó là bởi vì, khi đến với tình bạn, con người chúng ta không đặt trái tim mình vào đúng vị trí của nó. Trái tim, khi ấy, phải đặt... lên đầu, tức là phải đặt con tim vào bộ óc, vào cái gọi là "lí trí" của chúng ta. Tình cảm lúc đó - tình bạn đích thực -, sẽ là thứ "hợp chất" của tâm hồn và lí trí, sẽ "ra đời" và "tồn tại" mãi mãi với chúng ta.
Những thứ tình cảm còn lại, như là tình yêu, tình thương, tình yêu nghệ thuật, tình "yêu tổ quốc, yêu đồng bào", yêu CNXH, yêu Đảng, v.v... chỉ "ra đời và tồn tại" trong một khoảng thời gian nhất định, rồi... mất đi. Đó là bởi vì, như các nhà phân tâm học thường nói, chúng được xuất phát từ một "con tim mù quáng". Mà quả thực, đúng là vậy! Chúng ta thường nghe "tình yêu mù quáng", chứ không bao giờ "tình bạn mù quáng" cả. "Con tim mù quáng" là con tim thiếu "sự hiện diện" của lí trí, khi ấy, con tim chỉ có thể "cho ra đời" một thứ tình cảm "mù quáng", hay "nửa chừng" mà thôi. Mà những gì "mù quáng", hay "nửa chừng", sẽ chẳng thể "bền vững" được! Đấy là mình chưa kể những trường hợp con tim bị "chia ba xẻ bẩy" như trường hợp của cái nhà/bí thơ "ông Lành" nhắc ở trên. Ý mình muốn nói đến cái bài thơ có mấy câu này của ông ta:
"Mà nói vậy: "Trái tim anh đó
Rất chân thật chia ba phần tươi đỏ:
Anh dành riêng cho Đảng phần nhiều
Phần cho thơ, và phần để em yêu..."
Giả sử cứ cho là con tim của "ông Lành" đã được đặt đúng chỗ, không ở trên đầu như trái tim của Mỵ Châu đi, thì nó đã bị "lầm lỡ chia ba phần tươi đỏ". Mình không muốn nêu cái sự "lầm lỡ chia trái tim ba phần tươi đỏ" của "ông Lành" ra đây mà làm gì. Điều này thì nhiều người trong chúng ta chắc cũng "thấu hiểu" rồi. Mình chỉ muốn nêu cái "ý nghĩa cao cả" của cái vị trí và sự toàn vẹn của con tim Mỵ Châu: Trái tim Mỵ Châu đã được "đặt đúng chỗ" và "trao gọn" cho Trọng Thủy! Gì thì gì, chứ thứ tình cảm xuất phát từ "trái tim lầm chỗ để trên đầu" - tình yêu của Mỵ Châu hiến dâng cho Trọng Thủy -, là cao cả, trọn vẹn và đời đời. Còn thứ tình yêu mà "ông Lành" "dành riêng cho Đảng phần nhiều", cuối cùng vẫn "lộ rõ" là thứ tình cảm "phù phiếm giả dối", hay nói một cách khách quan là, "cơ hội chủ nghĩa" (trong chữ "cơ hội", mình đã gửi gắm cái ý "một khoảng thời gian nhất định" rồi đó, tức là "không trường tồn", hehe...). Theo mình là như vậy!
Quay trở lại tình bạn. Mình nhớ đến cuốn tiểu thuyết "Những ngọn nến cháy tàn" của Márai Sándor. Có thể nói đây là cuốn sách viết về tình bạn hay nhất mà mình được đọc. Márai coi tình bạn là cao hơn tất cả. Nền tảng của tình cảm con người, chính là tình bạn. Chỉ có tình bạn mới "nâng" con người chúng ta đến những "giá trị đích thực" của cuộc sống, đến "sự thật cốt lõi" của cuộc đời. Tình bạn như một thứ gì đấy thiêng liêng, kỳ diệu hơn tất cả mọi thứ tôn giáo. Vì một tình bạn đích thực, con người chúng ta hiến dâng tất cả. Hạnh phúc hoàn hảo nhất, là có được một người bạn đích thực. Chả phải thế mà, thay vì nói "vợ", những người đàn ông chúng ta hay "buột mồm": "Người bạn đời". Dĩ nhiên, chỉ "buột mồm" những khi "nói thật" và "cô ấy" đã thể hiện đúng là một người bạn chân thành với chúng ta, hahaha...
Nói dông nói dài, chẳng qua mình muốn nói lên cái "sự quí giá" của tình bạn. Giả sử phải chọn lấy ba thứ làm hành trang để đến một hành tinh khác, mình sẽ chọn ba thứ ấy là: tuổi trẻ, sức khỏe và tình bạn đích thực. Con người chúng ta sống trên cái hành tinh là Trái Đất này, có một "lầm lỡ" to lớn là "phung phí" tuổi trẻ, "coi thường" sức khỏe, và "sao nhãng" tình bạn. Mình cũng vậy, đã phung phí tuổi trẻ vào những việc "không đâu", rồi "coi thường" sức khỏe để bây giờ nhiều khi "ốm lên ốm xuống", và cuối cùng là "sao nhãng" với bạn bè, bạn rủ đi nhậu nhưng lại ra vẻ "bận này bận nọ" không đi, hehe... Vậy nên, mình rất cảm động khi được gặp lại "những người bạn tâm hồn" là các bác PTV, LHM, TQV.
Ôi, những người bạn của ta!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét